Kol saati modelleri çok fonksiyonlu olma becerileriyle teknolojide kendilerine vazgeçilmez bir yer edinmişlerdir. En basit haliyle takvim ve kronometre gibi temel bazı sayaçlara sahip olabilen saat modelleri, akıllı telefonumuzla senkronize olmak gibi fonksiyonları bile barındırabilirler. Bu multi-fonksiyonel harika saat modelleri, özelliklerini koruyabilmek için çeşitli koşullara uygun olarak tasarlanırlar. ATM de bunlardan biridir.
Özellikle yüsek kaliteli, orijinal saatlerin arkasında bulunan ATM ibaresi kol saatinin su altında maruz kalabileceği en yüksek basıncı gösteren bir direnç göstergesidir. Su altında dalış yapan meslek grupları için veya sadece tatildeyken kol saatini çıkarmak istemeyenler için üretilmiş çeşitli ATM dirençleri mevcuttur. Saatinizi kullanırken size en uygun olacak basınç direncini seçmek için alışkanlıklarınızı gözden geçirmeniz gerekir. Kol saatlerinin sahip olduğu birçok farklı ve yeni özellik, saatlerde ATM direncini göz ardı etmenize sebep olabilecek niteliktedir. Ancak, kol saatinizi alırken sahip olduğu ATM değerine dikkat etmek oldukça önem arz etmektedir. Saatinizin kullanım alanı, sahip olduğu basınç direncine göre belirlendiğinden, tatsız bir süprizle karşılaşmamak için basınç direncini mutlaka kontrol etmeniz gerekir. Malesef, çoğu zaman bu gibi ifadelerin ne anlama geldiği kullanıcı tarafından anlaşılmaz ve kullanıcı, saatin su alması gibi hoş olmayan durumlarla karşılaşabilir. Bu yüzden, saat satın alırken saat kültürünü de iyi tanımak ve araştırmak gereklidir. Bu yazımızda size saatlerin su basınçlarına olan dirençlerini gösteren ATM parametresini açıkladık.
ATM Ne Demektir?
Her kol saatinin, su altındaki basınca dayanabilirliğini gösteren bir basınç derecesi vardır. Buna “Atmosfer” yani kısaca ATM denilir. Dayanıklılık kelimesi aslında çok kesin bir anlam taşımaz ve hiçbir saat tamamen su geçirmezliğe sahip olabilecek yapıda değildir. Fakat yüksek kaliteli markalar, pazarlama stratejilerinde “su geçirmezlik” özelliğini vurgulamaya özen göstererek sanki modelleri hiç su geçirmiyormuş algısını yaratırlar. Bu durum, kullanıcının saati basınçlı ortamlarda rahatça kullanmasına neden olur ve basınç faktörü aşıldığı an saat su alarak kullanılamaz hale gelir. Bu mükemmel pazarlama stratejisine kanmamak için bilinçli bir tüketici olarak aldığımız saatin özelliklerini iyice araştırmak çok büyük önem teşkil eder. Çünkü bütün saatlerin su geçirmezlik direnci, belli bir basınç noktasına kadar dayanabilir. Sonrasında saat mekanizması mutlaka basınçtan etkilenecektir. ATM kullanımının doğrusu, saati dayanabileceği maksimum basınç noktasının birkaç birim üzerinde kullanmak ve güvenli aralığı terketmemek şeklinde olmalıdır. Sınır çizgilerinde gezen bir basınç derecesi, saatin zorlanarak hasar görmesine sebep olabilir. Atmosfer terimi, saat kültüründe saatin dayanabileceği kuvveti belirlemek için kullanılır. Deniz seviyesinde basınç 1 ATM yani yaklaşık 10 metreye denk gelir. Deniz seviyesinden uzaklaştıkça, her on metrede bir basınç da 1 ATM artar. Saat kültüründe, saatlerin maksimum basınç seviyelerini belirlemek için bazı ifadeler standartlaşmıştır. Bunlar;
1. Suya Dayanıklılık: Bu ifade sanılanın aksine saatin yüksek basınçlı ortamlara dayanabileceğinin göstergesi değildir. Kol saatlerindeki suya dayanıklılık ifadesi, saatinizin yalnızca deniz seviyesinde maruz kalabileceği sulara karşı dayanıklı olduğu belli eder. Yani sadece elinizi yıkarken veya duş alırken su geçirmeyen bir saatin üzerinde, suya dayanıklı ifadesi yer almaktadır.
2. 50M Su Geçirmezlik: Saatinizi, sığ denizlerde ve havuzda yüzerken kullanabileceğiniz anlamına gelir. 50M su geçirmezliğe sahip bir saat modelini, şnorkel ile dalış yaparken veya derin denizlerde kullanmanız saatinizin basınca dayanamayıp kırılmasıyla sonuçlanabilir.
3. 100M Su Geçirmezlik: Havuz veya denizde dalış yapılabileceği anlamına gelen 100M su geçirmezlik ifadesiyle, jet ski veya tüplü dalış gibi derinlik isteyen aktiviteleri gerçekleştiremezsiniz. Ancak, ortalama bir derinliğe sahip deniz seviyelerinde ve havuzda dalış yapmanız için en uygun saat ATMsi 100M su geçirmezlik ifadesidir.
4. 200M Su Geçirmezlik: Bu ATM’ye sahip saatlerle jet skiye binebilir ve şnorkel ile dalabilirsiniz. Genellikle su sporları için uygun olan bu birim, tüplü dalışı kaldırabilecek bir dayanıklılığa sahip değildir.
5. Dalgıç Saatleri: Dalgıç model saatler, tüplü dalış için özel olarak tasarlanmışlardır ve yüksek basınçlara karşı dayanıklıdırlar. Ancak bu modellerin bile sahip olduğu bir basınç dayanıklılığı vardır ve bu aralığın zorlanması önerilmez.
ATM, kısaca Atmosfer in kısaltılmışıdır ve kol saatlerinin dayanabilecekleri en yüksek basınç seviyesini göstermeye yarayan birimdir. Bunun yanında saatlerin üzerinde görmeye alışkın olduğumuz bir diğer ifade ise, bar ifadesidir. Bu iki ifade, farklı basınç türlerine karşı dayanıklılık seviyesini göstermeye yarayan basınçla ilgili ifadelerdir. Bar kavramını, su altında bir nesneye uygulanan basıncı ölçmek için kullanılır. 1 bar, 10 metreye eşittir. ATM ise, deniz seviyesinin üstünde olan noktalarda hava basıncını ölçmek için kullanılan bir ifadedir. Barla aynı şekilde, 10 metreye eşit olarak hesaplanır.
Saatin dayanabileceği basınç seviyelerini ifade eden bu basınç terimlerinin yanında, kol saatlerinin bir de ISO seviyeleri bulunur. ISO standartları, saatlerin sualtında sahip olduğu özellikleri belirlemek için kullanılan özel standartlardır. Bu standartlar, ISO 2281:1990 ve ISO 6425:1996 olmak üzere iki çeşittir.
ISO 2281:1990 standardı, saatlerin su geçirmez ifadesini taşıyabileceğini belirten testleri geçmiş olduğunu gösteren genel bir uluslararası standarttır ve günlük olarak kullanılan saatlerde bulunur.
ISO 6425:1996 standardı ise, saat modelinin belirli derinlik ve basınç seviyelerinde çalışabileceğini gösteren daha ayrıntılı testleri geçmiş olduğunu vurgular. Bu standarda sahip saat modelleri genellikle dalgıç saatleridir ve yüksek kaliteli özellikler barındırırlar. Bir saat modelinin bu testleri geçebilmesi için, öncelikle ISO 2281:1990 belgesine sahip olması gerekir.
Saat kültüründe sıklıkla kullanılan bir diğer ifade ise, WR ifadesidir. WR, su direnci oranını gösterir ve saatin belirtilen basınca karşı olan dayanıklılığını ifade etmekte kullanılır.
Kol saatlerinin sahip olduğu basınç dayanıklılığı seviyeleri ilk başta önemsiz gibi gözükse de, saatimizi en uygun şekilde kullanmamız için bize kılavuz olan göstergeleri ifade eden önemli bir özelliktir. Bunun için saat tercihinizi yaparken basınç dayanıklılığı hakkında fikir sahibi olmanız, en doğru modeli seçmeniz açısından oldukça önemlidir.